Wat de een ‘veel’ vindt, vindt de ander ‘weinig’. Wat de een ‘groot’ vindt, vindt de ander ‘klein’. Het is maar hoe je het bekijkt. Dat gold ook voor een bericht dat ik 28 oktober op nos.nl las. Ook toen dacht ik: “Het is maar hoe je het bekijkt”. Taal kan een kwestie van perspectief zijn.
Het bericht
De titel van het bericht op nos.nl was “Auto valt van opengaande brug in Leuven, inzittenden lichtgewond” en het verhaal is dit: een basculebrug in Leuven ging open voor een of meer schepen op het moment dat er een auto op het dek van de brug stond. In het filmpje bij het bericht zie je het gebeuren. In het artikel staat: “De wagen ging mee en de hoek werd zo steil dat de auto van de brug viel en op zijn kop op de weg belandde. De inzittenden zijn lichtgewond naar het ziekenhuis gebracht.” Gek trouwens dat er geen brugwachter is die ingrijpt, maar dat is een andere kwestie.
Het onderzoek
Gelukkig wordt de toedracht van het ongeluk onderzocht: “De beheerder van de waterwegen in Vlaanderen onderzoekt of de chauffeur het stoplicht heeft genegeerd of dat er technisch iets misging.” Uiteraard. Dat lijkt me het minste wat ze kunnen doen. Het bericht eindigt met de zin: “Zolang het onderzoek loopt, blijft de brug dicht.”
Het perspectief
Die laatste zin, die intrigeert mij. Ik neem aan dat de brug in Leuven tijdens het onderzoek in horizontale positie dicht blijft en niet open (in verticale positie). Maar helemaal zeker weten doe ik het niet. Waar ik mee zit, is de vraag wat dicht hier betekent. Je kunt het vanuit twee perspectieven bekijken:
– de brug gaat naar beneden (horizontaal dicht, gesloten): er is tijdelijk geen enkel verkeer over of onder de brug mogelijk. Voor wegverkeer wordt de brug met slagbomen afgesloten (de slagbomen zie je in de foto en het filmpje) om te voorkomen dat er toch iemand over de brug rijdt of loopt;
– de brug blijft open voor schepen (verticale positie) maar blijft gesloten voor wegverkeer. Ook in dit geval gaan de slagbomen dicht, want anders zou je aan een kant zo maar in het water kunnen rijden.
Het is maar hoe je het bekijkt
Waar het me om gaat is dit: er zijn situaties waarin je de dingen vanuit verschillende perspectieven kunt bekijken. In dit geval: wat betekent dicht nu eigenlijk? Dicht voor wie of wat? Voor zowel schippers als weggebruikers kan dicht gewoon ‘gesloten’ betekenen. Maar het zou ook ‘dicht’ voor het wegverkeer en ‘open’ voor de scheepvaart kunnen zijn. Is het niet goed om met beide perspectieven rekening te houden? In het taalgebruik dus. Maar ja, in feite zou je altijd met alle standpunten rekening moeten houden. Niet alleen in het taalgebruik.
Dit geDICHT kun je lezen als de brug OPEN is.
https://bruggedichten.nl/brug/parkhavenbrug/
Mooi. Dank je, Frank.
Laatst had ik met mijn oudste kind (6) een zelfde soort spraakverwarring. We konden niet verder met de fiets want, zei ik, ‘de brug is open’
Zij zag het probleem niet, want ‘als hij open is.. dan kun je er toch júíst langs?’
Zo had ik er nooit eerder naar gekeken. Door de ogen van een kind (of die van Marcel op Taalpraat) krijg je zo een ander perspectief in de schoot geworpen. En in het geval van het kind leverde dat een leuk gesprekje op over open en dichte bruggen en dat je een beide gevallen afhankelijk bent van hoe de ander je begrijpt. Afijn, dat wat jij ook al schrijft.
Leuk weer!
Volgens mij is het vrij eenvoudig. een gesloten brug sluit een waterweg letterlijk af. Gaat de brug open, dan kan de waterweggebruiker wel gewoon doorvaren. juist doordat de brug sluit, ontstaat de ongewone situatie dat auto’s door kunnen rijden, stel je voor dat daar een open gat zou zijn…