Een paar weken geleden, op 30 april om precies te zijn, stond op nos.nl een bericht met de volgende kop: “Overlast van jeugdbendes in Delfzijl: sommigen zijn niet ouder dan elf”. De kop spreekt boekdelen. Heel treurig natuurlijk, maar mij gaat het om de volgende zin in het tweede deel van het artikel: “De afgelopen periode zijn de groepen in kaart gebracht.” Wat betekent dat precies: de afgelopen periode?
Tot straks
Ooit, om precies te zijn in 1994, schreef ik een boekje over ontwikkelingen in het Nederlands. Tot straks, na de reclame! heet het (nog te koop in de ramsj). Daarin staat onder andere een stuk over het gebruik van straks, dat in de media een grotere tijdspanne lijkt aan te geven dan wordt bedoeld. Mijn gevoel bij straks was en is dat het langer dan de lengte van een reclameblok duurt, maar misschien is dat sinds 1994 veranderd.
De afgelopen periode
In het geval van de afgelopen periode is de tijdsaanduiding nog vager. Eerder in het artikel op nos.nl staat wel het volgende “Ze worden al een jaar door de gemeente en justitie in de gaten gehouden”, maar dat ben je als lezer misschien al vergeten als je bij de afgelopen periode aankomt. Waarom niet gewoon afgelopen jaar? En als dat niet klopt: de afgelopen vijf maanden of de afgelopen vier weken?
Eerder deze maand
Een ander voorbeeld, ook van nos.nl. Onlangs, om precies te zijn 26 april, gaf de website een voorbeschouwing op de Grand Prix van Azerbeidzjan, in Bakoe. Formule 1 dus. In het stuk las ik: “In Shanghai won Red Bull-coureur Ricciardo eerder deze maand de grand prix door een briljante bandenstrategie.” Waarom eerder deze maand? Waarom niet een preciezere tijdsaanduiding? Ik besef dat precisie niet altijd strikt noodzakelijk is, maar toch gaat er niets boven helderheid en concreetheid.
Leuk artikel. Ik vraag me af of vage tijdsaanduiding gebruikt wordt omdat je als spreker/schrijver niet de nadruk op de exacte tijd/datum wil leggen. Dat zou afleiden van de eigenlijke boodschap. Dus de schrijver wil niet schrijven “In Shanghai won Red Bull-coureur Ricciardo op 2 mei de grand prix door een briljante bandenstrategie” omdat dan de kans bestaat dat de lezer zich gaat focussen op de datum en afgeleid wordt van wat de schrijver eigenlijk wil zeggen (nl. dat de overwinning zo briljant was vanwege de bandenstrategie): “Was het echt 2 mei? Ik dacht dat het op 1 mei was. Wacht even, misschien heeft hij toch gelijk? Hmm, even googelen.”
De uitdrukking ‘de afgelopen periode’ is in ieder geval lastig naar het Engels te vertalen; ik heb althans sterk de behoefte om het te willen specificeren – ‘these past months’? ‘these past weeks’ ??
Is dat in andere talen ook zo trouwens?
Astrid, ik zou dan kiezen voor ‘recently’ of ‘in recent months’. Dat is niet veel minder vaag dan in het Nederlands.