Open deur: taal verandert. Dat weet u natuurlijk ook wel. Maar beseft u dat zo’n veranderingsproces heel sluipenderwijs verloopt? ‘Voorbeeld, Taalpraat’, hoor ik u roepen. Oké. Komt het.
Kijk en vergelijk
Kijk eens naar de twee volgende voorbeelden. Beide komen uit artikelen op nos.nl, van respectievelijk vrijdag 18 en zaterdag 19 december:
* ‘Chelsea verwelkomt Hiddink’
* Net als Kerry verwelkomde VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon het besluit.
Wat vindt u hiervan? Wat vindt u van het gebruik van verwelkomen?
Verwelkomen
Ik sprak onlangs Patrick Selbach, chef eindredactie van het ANP, en hij vertelde me dat hij het tweede gebruik van verwelkomen hierboven héél vreemd vond. Inderdaad. Het is vreemd. Maar waarom? Ik vermoed omdat het een relatief nieuwe toepassing is. Waarschijnlijk beïnvloed door het gebruik van het Engelse werkwoord welcome (something).
Van Dale
Van Dale vindt het tweede gebruik in ieder geval voldoende ingeburgerd om het in het Groot Woordenboek van de Nederlandse Taal op te nemen. De eerste betekenis in de onlangs verschenen vijftiende editie is ‘welkom heten, bij aankomst begroeten’. De tweede is ‘met instemming kennisnemen van’. Het gaat dus om die tweede betekenis: ‘iets verwelkomen’ in plaats van ‘iemand verwelkomen’. Diezelfde betekenis staat overigens ook al in de twaalfde editie die ik hier in de boekenkast heb staan. En die is van 1992.
Woordenboek der Nederlandsche Taal
Gaan we iets verder terug in de tijd dan zie je dat het gebruik toch redelijk nieuw is. Kijk je namelijk in het WNT op de website van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie dan vind je het volgende:
bedr. zw. ww. Van welkom met ver- (V). Niet in Mnl. W.
1. M. betr. t. pers. die op een bep. plaats aankomen of aangekomen zijn: welkom heten, bij of na aankomst (bij de ontmoeting) begroeten.
2. Van pers. m. betr. t. pers., bij een ontmoeting: groeten, een groet uitbrengen, gedag zeggen. In tegenst. tot de bet. 1) is hier een ontvangende pers. als subject niet aan de orde of niet van belang. Minder gebr. en veroud.
3. (Bij aankomst op zekere plaats, als vreugdebetoon) begiftigen (met een geschenk). Vgl. Mnl. W. 9, 2578-80, i.v. willecome. Eenmaal aangetroffen.
Onder deze informatie staat: ‘Artikel gepubliceerd in 1987’. Ergens in die tussentijd lijkt de extra betekenis van verwelkomen geaccepteerd geraakt.
Gebruik en onbruik
Zo zie je maar: bepaalde betekenissen kunnen in onbruik raken en andere komen erbij. Of je dat verwelkomt of niet.
Hier kan ik me in vinden. Verwelkomen wordt tenminste op zijn Nederlands uitgesproken, dus aangepast. Waarom moeten wij altijd zo nodig onze taal aanpassen aan de vreemde taal? Al die mensen
die menen nieuwe woorden uit te moeten spreken op zijn ‘buitenlands’ krijgen ruzie met mij. Moderator en mediator zijn
hiervan verder goede voorbeelden met een Engelse uitspraak van de
letter ” a”. Het is geen gehoor en alleen Nederlanders doen dat in Europa. Ik dus niet. Bovendien is de logica ver zoek, want we zeggen órganisator’ met een á’ , dus op z’n Nederlands. En ga zo maar door.
Nee, ik doe er niet aan mee en ook een flightsimulator is gewoon een vluchtsimulator, zoals ik hem trouwens meer dan eens al heb horen noemen in de media( Sóciale Media’ en niet ‘Social Media’) . Nee hoor. Ik wil er niets mee te maken hebben, want Nederlands is mijn moedertaal. Ik ben geen ‘native speaker’ van het Nederlands.
Het woord “verwelkomen” wordt standaard ook veel gebruikt in EU-teksten, zoals in vertalingen van de debatten van het Europees Parlement! Niks mis mee, lijkt mij.