Een van de meest markante nieuwe woorden van de maand oktober was sjoemelsoftware. Iedereen gebruikte het plotseling. Alsof het de gewoonste zaak van de wereld was. Is zo’n woord als sjoemelsoftware nou eigenlijk bijzonder?
Nee
Nee. Eigenlijk is er helemaal niks bijzonders aan. Je plakt een paar bestaande woorden of delen van woorden aan elkaar en je hebt iets nieuws. Op die manier worden er dagelijks nieuwe woorden gemaakt. Sommige halen de pers, andere niet. Woorden die het wel haalden, zijn bijvoorbeeld zeilmeisje (Laura Dekker, het jongste meisje dat solo rond de wereld zeilde), pianobroers (de getalenteerde broers Arthur en Lucas Jussen) en rioolbaby (494 vindplaatsen op Google). Een nieuwe samenstelling die ik vorige week maar één keer gehoord of gezien heb, is diplomatiepanda. Dat was tijdens het NOS Journaal van 27 oktober. Eén keer maar. Terwijl het toch zo’n schitterend woord is.
Ja
Ja. Het is zeker bijzonder. Woorden als sjoemelsoftware, rioolbaby en diplomatiepanda zijn voorbeelden van de grenzeloze veerkracht van taal. Door woorden of delen van woorden met elkaar te combineren, kunnen we eindeloos nieuwe woorden maken. Efficiënte woorden rijk aan betekenis. Sjoemelsoftware is toch prachtig, of niet? Het zegt meteen alles. En dan ook nog met alliteratie.
Opvallend
Wat opvalt als je over woorden als sjoemelsoftware nadenkt, is dat zo weinig nieuwe woorden uit het niets ontstaan. Echt totaal nieuwe woorden dus. Denk aan swaffelen, het woord van het jaar 2008. Slim bedacht. Geen Engelse vertaling. Geen creatief plakwerk. Gewoon een heel nieuw woord. Wie kent er nog meer van dit soort woorden?
Ik introduceer het zelf bedachte werkwoord “Tinderen”.
Bedankt voor je reactie, Luciana. Eigenlijk is ‘tinderen’ niet wat ik bedoel. Jouw ‘tinderen’ is weer afgeleid van ‘Tinder’, net als ‘googelen’ (let op de aanpassing in de spelling) is afgeleid van ‘Google’. Ken je ook echt volledig nieuwe woorden, recente Nederlandse woorden die uit het niets in onze taal zijn opgenomen?