Oorlogstaal

De volgende tekst stond 24 februari op de website van de Belgische omroep VRT: “De Russische president Vladimir Poetin zegt dat er “geen andere optie was” dan Oekraïne binnen te vallen. “Eerdere pogingen om de veiligheidssituatie te veranderen waren vruchteloos gebleken”, zei hij vandaag tijdens een onderhoud met Russische ondernemers. “Ze hebben ons simpelweg niet de optie gegeven om anders te handelen.” Het is maar een voorbeeld. Mijn vraag aan jou: is dit oorlogstaal?

Oorlogszuchtig
Het antwoord is: ja. Volgens de Dikke Van Dale betekent oorlogstaal ‘agressieve, oorlogszuchtige taal’. Dat blijkt ook uit de volgende twee krantenkoppen:

• Oorlogstaal op de staatszenders, maar de gewone Rus moet er weinig van hebben: ‘Op een oorlog zit niemand te wachten’ (Trouw, 14 januari)
• Oorlogstaal rond Oekraïne naar kookpunt: ’Wij worden alleen gelaten’ (De Telegraaf, 20 februari)

Op het moment dat deze koppen en het fragment van de website van de VRT werden gepubliceerd, was het Russische leger Oekraïne nog niet binnengevallen. Oorlogstaal verwijst dus naar een oorlogsdreiging en niet naar een situatie waarin de oorlog al is begonnen.

Hoe noem je dit dan?
Wat ik me nu wel afvraag, is hoe je de taal in de volgende voorbeelden moet kwalificeren:

• “We hebben besloten een speciale militaire operatie te beginnen”, zei de Russische leider. “Het doel is mensen beschermen die acht jaar zijn onderworpen aan de genocide van het regime in Kiev.” (nos.nl, 24 februari)
• Poetin beweert dat hij Oekraïne moet “denazificeren”. (Het Nieuwsblad, 27 februari)

Als dit geen oorlogstaal is, hoe noem je het dan? Misleiding? Propaganda? Volksverlakkerij? Haatzaaien? Liegen? De wrange conclusie is in ieder geval dat taal ook in deze vuile oorlog weer een cruciale rol speelt: taal als wapentuig. En tuig past hier perfect.