“De coronamaatregelen worden voorlopig niet versoepeld. De mogelijke aanpassingen die het kabinet twee weken geleden aankondigde, gaan niet door, melden Haagse bronnen”. Dat las ik gisteren op nos.nl. Wéér ligt vertrouwelijke informatie van het kabinet voortijdig op straat. Zo gaat dat steeds. Alle informatie over de coronamaatregelen is al dagen van tevoren bekend. Die is gelekt, hoor je dan. Ik vraag me dan af of het werkwoord lekken in deze coronatijd niet een nieuwe lading heeft gekregen.
Geen water
We hebben het over een specifieke betekenis van lekken. Dus niet het lekken van water of een andere vloeistof uit een leiding of vat, maar het stiekem bekendmaken van vertrouwelijke of geheime informatie. Dat laatste gebeurt voor elke persconferentie van Rutte en De Jonge over coronamaatregelen. En wat mij daarbij ieder keer weer opvalt, is dat dit door iedereen als de gewoonste zaak van de wereld wordt gezien. Sterker nog, de pers gaat er volgens mij gewoon vanuit dat er voorafgaand aan een persconferentie informatie wordt vrijgegeven. Zo kunnen de media alles goed uitkauwen voor het ‘nieuws’ officieel wordt gepresenteerd.
Nuttig
Maar niet alleen de pers heeft daar baat bij. Vooral Rutte en de rest van het kabinet profiteren daarvan. Als je mogelijk harde maatregelen via de achterdeur openbaar maakt, komt de klap bij de officiële presentatie minder hard aan. En mocht er veel verzet uit de samenleving komen, dan kun je altijd de scherpe kantjes van de maatregelen wegvijlen. Lekker toch?
Uitlekken
Bij lekken zou je nog kunnen denken: “Wie heeft het gedaan?” Bij uitlekken niet. Daarom zie je ook vaak dat informatie is “uitgelekt”, zoals in “Routekaart coronamaatregelen uitgelekt”. Zo is er helemaal geen schuldige aan te wijzen. Het uitlekken gebeurt vanzelf.
Wie?
De kernvraag is: wie lekt die informatie toch iedere keer weer? Of wie laat die uitlekken? Niemand stelt ooit de vraag wie de “Haagse bronnen” of de “ingewijden” zijn of wie de klokkenluider is. Journalisten doen er geen onderzoek naar. Kabinets- of parlementsleden maken zich er niet druk over. Natuurlijk niet: iedereen weet al lang waar de klepel hangt. Die hangt gewoon in de ministerraad. De leden van de pers zijn er blij mee en verwachten die informatie ook vooraf te ontvangen. Lekken vanuit het kabinet is helemaal niets geheimzinnigs of stiekems. Het is beleid. Het is een spel met drie spelers: kabinet, pers en het volk. En iedere keer als we naar een persconferentie van Rutte en De Jonge kijken, doet iedereen weer of het spannend is. Of hoopt het volk dat het meevalt.
Nieuwe betekenis
Terug naar de taal. Dit gebruik van lekken betekent volgens mij dat het werkwoord een nieuwe betekenis heeft gekregen. In Van Dale staat nu: “(geheime, vertrouwelijke) informatie laten uitlekken”. Wat mij betreft, mag dat zeker iets specifieker: “bewust voortijdig gevoelige informatie van het kabinet of de overheid vrijgeven om rekening te kunnen houden met mogelijke reacties daarop”.
Mooie toevoeging van de definitie, Marcel!
Veel woonplezier inde nieuwe woning .
“Lekken” van informatie geeft aan dat onze samenleving aan het verslappen is. Het irriteert mij mateloos. Is onze maatschappij niet in staat enige discipline aan de dag te leggen? Kennelijk niet, want ook op andere gebieden gedragen wij ons als kleine kinderen. Zie bijvoorbeeld de demonstraties tegen het coronabeleid. We kiezen voor een regering en vervolgens gaan we die dwarsbomen met onze hoog geprezen vrijheid van meningsuiting.