De noodzaak van context

Tijdens het hardlopen vorige week woensdag zag ik in een woonwijk in Vught het bordje op de foto hiernaast. Het stond in de berm van een heel gewone straat. Ik moest glimlachen om de manier waarop ik de tekst las. Het was een echt ‘Huh?-Oh, dat!’-moment en een mooi voorbeeld van de noodzaak van context voor betekenisvolle taal.

Bladde-pot
Toen ik het bordje zag, moest ik even schakelen. Eerst zag ik, en hoorde ik mezelf in mijn hoofd zeggen, ‘bladde-pot’. Een fractie van een seconde later drong pas tot me door dat ik de tekst op het bordje moest lezen als ‘blad-depot’. Hoe kwam dat nou?

Leeg
Het probleem was dat er bij het bladdepot nog geen bladeren waren verzameld. Het was gewoon een bordje tussen de bomen langs de weg. Een leeg depot dus. Als de bewoners in de buurt daar wel bladeren hadden gedeponeerd, zou de tekst meteen duidelijk zijn geweest. Even later moest ik daarom weer glimlachen toen ik eenzelfde bordje zag, maar nu met een hele stapel bladeren en takken. Dat was nog eens duidelijk!

Context
Het voorbeeld laat zien hoe belangrijk context is bij het leren en interpreteren van taal, of het nu om je moedertaal gaat of om een vreemde taal. De omgeving maakt duidelijk wat een woord betekent. Die omgeving kan uit bewegend of stilstaand beeld bestaan of uit een reeks andere woorden in een zin of alinea.

Bladdepot is niet echt een dagelijks woord, zeker niet zo aan het begin van het herfstseizoen. Zonder heldere context kost het extra denktijd om te bepalen wat het betekent. Dus hoe meer context je hebt, hoe sneller en hoe makkelijker je hersenen het woord kunnen verwerken. Dat is altijd zo.

5 reacties op De noodzaak van context

  1. Jan de Vries zegt

    Leuk, Marcel. Als Rotterdammer moest ik (sorry) toch ook direct hieraan denken: Het in aanbouw zijnde collectiegebouw van museum Boijmans van Beuningen heet voortaan Depot Boijmans van Beuningen. En omdat Rotterdam een lange traditie heeft van het eigenwijs herbenoemen van officiële namen, wordt dat ongetwijfeld niet lang op z’n Frans uitgesproken, maar op z’n Rotterdams. Te meer omdat het spiegelende gebouw de vorm van een bloempot heeft. https://www.ad.nl/rotterdam/collectiegebouw-heet-voortaan-depot~aa8c5cc4/

  2. Willemien Rijsdijk zegt

    Geweldig, Michel!
    Kom toch in de Gelderse Vallei hardlopen, daar staan gewoon “bladbakken” 🙂

  3. Astrid den Besten zegt

    In de gemeente Leidschendam-Voorburg plaatsen ze in het najaar her en der van die grote stalen kooien om de vallende blaadjes in te verzamelen (zonder een bordje met tekst erop helaas …).

  4. Jan klerkx zegt

    Ik hoorde toevallig net op tv weer een mooie: de presentatrice van de sportrubriek bij Nieuwsuur had het zeer duidelijk over de ‘loft-uitingen’ na de zege van Oranje op Duitsland.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *