“Brede opklaringen”: je hoort het vaak in weerberichten. Vraagt u zich ook weleens af wat dit nu eigenlijk precies betekent? Ik wel. En een paar weken geleden kwam daar iets soortgelijks bij: brede welvaart. Met dank aan het CBS.
Opklaringen
Een onderzoekje op internet geeft snel duidelijkheid over de betekenis van brede opklaringen: “Een hogedrukgebied dat zich horizontaal gezien ver strekt. Soms zelf zo groot dat hele landen onbewolkt zijn.” Breed betekent veel ruimte tussen bewolkingsgebieden: een brede opklaring is dus een groot gebied zonder bewolking, horizontaal gezien. Het is een woordcombinatie die eigenlijk alleen in weerberichten voorkomt en een heel specifieke betekenis voor meteorologen heeft, maar die veel simpele burgers zoals ik maar een heel algemeen beeld van de strekking ervan geeft. Maar goed. Je went eraan.
Welvaart
En nu hebben we dus ook brede welvaart. Deze nieuwe woordcombinatie komt uit de eerste editie van de Monitor Brede Welvaart van het CBS en domineerde het nieuws op 16 mei. Dit rapport gaat volgens nos.nl om “een onderzoek naar de welvaart van Nederland van het CBS. Die zogeheten brede welvaart is een maatstaf voor meer dan alleen inkomen: het gaat ook over de samenleving, veiligheid, wonen, gezondheid en meer.” En meer. Vult u het zelf maar in. Gelukkig geeft het CBS in de Monitor zelf een preciezere definitie: “Brede welvaart betreft de kwaliteit van leven in het hier en nu en de mate waarin deze ten koste gaat van die van latere generaties of van die van mensen elders in de wereld.” Nou ja, preciezer? Bent u er nog? Dit is trouwens een nauwkeurigere uitwerking van een eerdere omschrijving in hetzelfde rapport: “Brede welvaart gaat echter niet alleen om inkomen, maar is ook gerelateerd aan de gezondheid en het onderwijsniveau van mensen, aan de kwaliteit van de natuurlijke leefomgeving, en vele andere factoren.” Net als bij de omschrijving op nos.nl mag u die ook hier zelf aanvullen.
Nieuw
Zo hebben we er dus een nieuwe combinatie met breed/brede bij die past bij bijvoorbeeld brede maatschappelijke discussie en brede scholengemeenschap. Brede welvaart laat zien hoe goed analogie werkt en hoe productief onze taal is. Het voorbeeld laat ook zien hoe makkelijk mensen zo’n combinatie accepteren, hoe vaag die misschien ook is. Ik heb in ieder geval niemand horen klagen.