Twee keer

“Wat de regering zou moeten doen is is goed kijken naar de referendumwet zoals die nu is om te zien hoe je dit soort onzinnige referenda in de toekomst niet meer laat plaatsvinden.” Wat is hier aan de hand?

Referendum
Nieuwsuur besteedde afgelopen donderdag aandacht aan het referendum over Oekraïne aanstaande woensdag. Na een tierende Frits Bolkestein en na een paar shots van een dwaaslicht die 40.000 euro subsidie heeft gekregen om wc-rollen met weetjes over Oekraïne te bedrukken, kwam Michiel Hulshof aan het woord. Hij werkt bij onderzoeksbureau Tertium, dat volgens de verslaggever eigenlijk vóór referenda is maar nu mensen oproept deze keer thuis te blijven. De zin hierboven komt uit het gesprek met Hulshof.

Bijzonder
Wat is er nu zo bijzonder aan de zin? Welnu, er staat twee keer is in. Je zou misschien kunnen denken dat de tweede is ‘eens’ zou moeten zijn, maar dat zegt Michiel Hulshof niet. Hij zegt echt twee keer is. En dat is bijzonder. Het is iets wat ik vaker hoor in gesproken Nederlands, zoals het volgende voorbeeld uit het NOS Journaal op 22 december: ‘Een van de goede punten is is dat …’.

Gesproken taal
Taalkundige Joop van der Horst sprak vorig jaar op het Nationaal Vertaalcongres over de behoefte aan een grammatica van het gesproken Nederlands. Een heel goed idee, lijkt mij. In zo’n grammatica zou zeker aandacht moeten zijn voor de herhaling van de persoonsvorm.

De Nieuwe Taalgids
Kijk ook eens naar het volgende citaat uit De Nieuwe Taalgids (jaargang 30): ‘En de in gesproken Nederlands veel voorkomende herhaling van de persoonsvorm en het onderwerp strekt ertoe, de spanning wat te verlichten: Ik sprak vanmorgen om tien uur sprak ik je vriend.‘ Hier is weliswaar sprake van herhaling van zowel het onderwerp als de persoonsvorm, maar misschien geldt voor alleen herhaling van de persoonsvorm hetzelfde: spanning verlichten, de spreker en luisteraar denk- en verwerkingstijd geven. Interessant, hè? Het citaat uit De Nieuwe Taalgids is trouwens van 1936!