Meer of minder?

‘Every negation requires mental homework’, schrijft de bekende taalwetenschapper Steven Pinker* in The Sense of Style, waarvan onlangs een Nederlandse vertaling is verschenen. Ontkenningen vergen dus extra denkkracht van de lezer of luisteraar.

Brexit
Dat woorden met een negatieve lading moeilijker te verwerken zijn, blijkt uit een stuk dat vorige week dinsdag in de Volkskrant stond. En daarin ging het niet om één negatief geladen woord, maar om twee. De kop was als volgt: ‘Tegenstanders Brexit maken inhaalslag’. Niet alleen tegenstanders heeft een negatieve lading, ook Brexit. Een Brexit betekent immers dat het Verenigd Koninkrijk niet langer meer lid is van de EU.

Betekenis
Als je de kopt leest en na enig denkwerk interpreteert, kom je tot de conclusie dat het aantal Britten dat voorstander is van EU-lidmaatschap blijkbaar groeit. Toen ik dat las, vond ik dat al gek. Het gonst al dagen, weken, maanden in de pers dat het aantal tegenstanders van de EU juist toeneemt. Maar goed. Misschien had ik het verkeerd.

Opiniepeiling
Ik lees de eerste twee zinnen van het artikel: ‘Nog steeds zijn er meer Britse voorstanders van het lidmaatschap van de Europese Unie dan tegenstanders. Maar volgens een maandag gepubliceerde opiniepeiling van marktonderzoeker ComRes lopen de tegenstanders hun achterstand in.’ Juist ja. Uit het onderzoek blijkt dat er steeds meer Britse tegenstanders van de EU zijn. En dat zijn de mensen die dus voorstander zijn van een Brexit. ‘In de laatste peiling van ComRes is 49 procent voorstander van de EU en wil 41 procent uit de unie stappen, de zogenoemde Brexit. In januari was het verschil tussen voor- en tegenstanders van de EU veel groter: toen was 54 procent pro-Europa en 36 procent pro-Brexit.’

Pro-Brexit
Het zijn dus juist de voorstanders van Brexit die een inhaalslag maken. De mensen die ‘pro-Brexit’ zijn, om de verwarring nog groter te maken. Hoe dan ook, de kop in de Volkskrant was fout. Ontkennen heeft geen zin.

* Steven Pinker schrijft verder: ‘To hear or read a statement is to believe, at least for a moment. For us to conclude that something is not the case, we must take the extra cognitive step of pinning the mental tag “false” on a proposition.’ (The Sense of Style, blz. 172)