Ultiem

Overdrijven is ook een vak. Hoe vaak zie je niet woorden die de zaak flink ‘opblazen’? Ultiem is daar een mooi voorbeeld van.

In De Geulbode, het huis-aan-huisblad in de gemeente Meerssen, zag ik afgelopen woensdag de volgende reclamefoto:

Kozijnen met een ultieme houtlook. Hoe krijg je het bedacht? Zoiets maakt mij dan wel meteen nieuwsgierig naar andere voorbeelden met ultiem. Een zoektocht op internet leverde onder andere het volgende op:

• Het antwoord op de ultieme vraag over het leven
• Van Ojik: Rutte is de ultieme polderaar maar kan geen knopen doorhakken
• ‘Flappie van Youp is de ultieme kersthit’
• Wat is de ultieme overwinningssong?
• Máxima is de ultieme sjoelkoningin
• Deze man is de ultieme oranjefan
• Chelsea houdt PSG met ultieme inspanning uit halve finale
• PVV-denktank komt met ultieme oplossing voor problemen in Nederland
• De bestuursrechter vindt het afschieten van damherten een ultiem besluit

In deze zinnen sluit het gebruik van ultiem voor mijn gevoel goed aan bij de betekenissen die de Dikke Van Dale geeft: (1) ‘uiteindelijk’ (ultieme wapens), (2) ‘allerlaatst, uiterst’ (een ultieme poging) en (3) ‘opperst’. Van de derde betekenis geeft Van Dale helaas geen voorbeeld, maar ik neem aan dat het voorbeeld met sjoelkoningin Máxima hier wel op aansluit.

Maar er waren nog meer voorbeelden met ultiem, maar dan meer à la ultieme houtlook:

• Oakley komt met ultieme sportbril
• Zwangerschapsjeans met Ultieme Band: ultieme positiebroek
• Carpaccio op een lepel met ultieme dressing
• Twist2Go met ultieme doseerdop
• Tijdschrift Financieel Management komt met ultieme carrièrespecial

Ultiem lijkt hier meer een synoniem van het eveneens veelgebruikte uniek. Gewoon een lekkerbekkend woord voor reclameboodschappen en krantenkoppen: niet veel betekenis, maar wel veel overtuigingskracht. En waarom ook niet? Als het effect van uniek is uitgewerkt, pak je gewoon ultiem (of een ander woord).