‘Je ogen zijn eigenlijk een verlengstuk van de hersenen’, lees ik op de website van schooltv. Da’s waar. Maar in de commucatie tussen ogen en hersenen gaat wel eens wat mis.
Oeps. U had het natuurlijk al gezien: commucatie is een onvolledig woord. Nu ligt in dit geval de tikfout (of: leesfout) er voor uw gevoel misschien heel dik bovenop, maar het wegvallen van een deel van een woord komt bij iedereen wel eens voor. Bij mij in ieder geval wel. Uitermate vervelend natuurlijk, zeker als je met taal je brood verdient.
Hoe komt het nou dat je ontbrekende delen van woorden over het hoofd ziet? Zelfs als je een tekst een paar keer doorleest, kun je dezelfde fout telkens over het hoofd zien. Welnu, het is gewoon een kleine storing in de communicatie tussen ogen en hersenen. Of misschien: je hersenen zijn veel sneller en werken veel efficiënter dan je ogen. Je hersenen hebben in feite maar een paar ‘hints’ nodig om een woord in je hoofd ‘op te bouwen’.
Je hreeensen zjin zlefs zo silm, dat ze vekrered gepslede woroedn gwoeon als geodegchsevren wodoren vewrekren. Briljant, of niet? Je hersenen zijn een soort Google: een supercomputer die een database afschuimt om betekenis toe te kennen aan taaluitingen. En daarbij hoeft niet alles helemaal goed gespeld of volledig te zijn. De hersenen gebruiken voorspeltechnieken om in te schatten wat de exacte boodschap of bedoeling is.
Als mijn ogen concurrende zien, weten mijn hersenen – in een bepaalde context – dat het concurrerende moet zijn. Zie ik contactgevens, promente, toongevende of wijzingen, dan wordt dat in mijn hoofd verwerkt tot contactgegevens, prominente, toonaangevende en wijzigingen. Zo worden misverstanden in de communicatie voorkomen.
Leest u in uw eigen teksten wel eens over spelfouten, dubbele woorden of ontbrekende woorden heen? Geen zorgen. Het is een veelvoorkomend probleem. Het is heel menselijk. En als u zeker wilt weten dat er geen halve, dubbele of verkeerd geschreven woorden in uw teksten voorkomen, dan kunt u altijd een spellingcontrole doen of een ‘tweede paar ogen’ naar uw teksten laten kijken! Vier zien meer dan twee; twee weten meer dan één.
Kijkt u ook eens op deze webpagina van Heller Communicatie & Marketing voor een testje dat u laat zien hoe misleidend uw ogen kunnen zijn!
Hallo Marcel,
Iddaanerd sttssinneear. Maar het wordt voor onze grijze cellen een heel stuk lastiger als b.v. de eerste en/of de laatste letter niet op zijn/hun plaats staat/staan.
Als de eerste en laatste letter gegeven zijn, kost het inderdaad minder inspanning. Verder moet je ook (ongeveer) het juiste aantal letters hebben. Het is bijvoorbeeld moeilijk om te ontdekken dat ‘intsatn’ zou kunnen staan voor ‘interessant’. Ik kon trouwens jouw ‘sttssinneear’ wel ontcijferen, wat aantoont dat je hersenen met de juiste context betekenis kunnen geven aan zelfs de gekste reeks letters. Daar wordt overigens ook mee gespeeld, zoals in de anagrammen die deelnemers aan het tv-programma Pointless (BBC1) geregeld krijgen voorgeschoteld.